Κατάληψη στο Μπίνειο

Στην Ερεσό της δυτικής Λέσβου, διεξάγεται, από τον Μάιο του 2021, ένας αγώνας των κατοίκων ενάντια στην συνεχιζόμενη αλλοίωση του χαρακτήρα της παραλίας του χωριού. Ως ένας από τους πιο δημοφιλής τουριστικούς προορισμούς της Λέσβου, αντιμετωπίζει αυξανόμενες πιέσεις για τη λεγόμενη “αξιοποίηση” κάθε γωνιάς γης, κυρίως μέσα από την κατασκευή νέων εξοχικών κατοικιών και τουριστικών καταλυμάτων.

Η παραλία της Ερεσού, που αποτελεί και το βασικό πόλο έλξης της περιοχής, έχει μέσα στα χρόνια μεταμορφωθεί, κάτι που γίνεται εύκολα αντιληπτό στο ανατολικό κομμάτι, όπου είναι χτισμένος και ο οικισμός. Οι κατασκευές δεν έχουν αλλάξει μόνο την εικόνα της παραλίας, αλλά έχουν συμβάλει και στη διάβρωση της ακτής, με την ανάγκη για εξεύρεση τεχνικής λύσης να κρίνεται πλέον επιτακτική. Το δυτικό κομμάτι ως πιο απομακρυσμένο από τον οικισμό, έχει καταφέρει να διατηρηθεί σε κάποιο βαθμό αναλλοίωτο, χωρίς να λείπουν φυσικά και οι εκεί παρεμβάσεις, με πιο εμφανείς τις καλοκαιρινές εγκαταστάσεις ξενοδοχειακής μονάδας πάνω στην παραλία, που έχουν αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα.

Σημαντικό εργαλείο για την υπεράσπιση του κοινόχρηστου και αναλλοίωτου χαρακτήρα του δυτικού κομματιού, είχε υπάρξει ο προηγούμενος χαρακτηρισμός της αμμώδους έκτασης ως “αιγιαλού” και “παραλίας”, κάτι που περιόριζε την οικοδόμηση μόνιμων κατασκευών και την περίφραξη της. Αυτόν τον χαρακτηρισμό ήρθε να αλλάξει, το 2012 ,το γνωστό πλέον ΦΕΚ 36, όπου επανακαθορίστηκαν τα όρια αιγιαλού και παραλίας. Από το νέο αυτό σχεδιασμό βρέθηκαν να εξαιρούνται προστασίας, δύο ιδιόκτητα οικόπεδα που εκτείνονται από το δρόμο πρόσβασης μέχρι και το σημείο του θερινού κύματος, ανοίγοντας το δρόμο για την οικοδόμησή τους, χωρίς περαιτέρω περιορισμούς. Μετά από πιέσεις μερίδας των κατοίκων Ερεσού, ο δήμος Λέσβου, προσέφυγε το 2018 στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την ακύρωση του εν λόγω ΦΕΚ.

Η οικοπεδοποίηση μέρους της παραλίας, ξεκινάει πίσω στο 1963 από τον τότε Δήμο Ερεσού, και τη μεταβίβαση το 1980 δύο οικοπέδων σε δύο δικηγόρους, έναντι πληρωμής για υπηρεσίες που του είχαν προσφέρει. Αυτοί οι τίτλοι ιδιοκτησίας μετά από μεταβιβάσεις και πωλήσεις φτάνουν το 2007 στα χέρια της σημερινής ιδιοκτήτριας Σταυρούλας Καραγιάννη, μέλους του Δικηγορικού Συλλόγου Λέσβου.

Το Μάιο του 2021 οι κάτοικοι πληροφορούνται μέσα από ανακοινώσεις στα τοπικά ΜΜΕ, για τον σχεδιασμό κατασκευής “Θεματικού Πάρκου”, από το δήμο, σε οικόπεδο δίπλα στις εν λόγω ιδιοκτησίες. Ο δήμος δηλαδή εμφανίζεται να αιτείται χρηματοδότησης για οικοδόμηση στην ίδια περιοχή για την οποία έχει προσφύγει στο ΣτΕ για την προστασία της (!), μια κίνηση που ουσιαστικά θα αναιρούσε τα όποια νομικά εμπόδια έθετε μέχρι στιγμής η προσφυγή στο ΣΤΕ στις “επενδυτικές” ορέξεις της ιδιοκτήτριας των εν λόγω οικοπέδων. Λίγο καιρό αργότερα, οι κάτοικοι της Ερεσού ανακαλύπτουν ότι η υπηρεσία δόμησης του δήμου Δυτικής Λέσβου, στην οποία προΐσταται άμεσα συγγενικό πρόσωπο του δημάρχου, έχει ήδη εκδώσει από το Δεκέμβριο του 2020, Προέγκριση Άδειας Δόμησης για την κατασκευή 4 τουριστικών κατοικιών και σχετικών υποδομών (πισίνα, πάρκινγκ, μπαρ-εστιατόριο), στο ένα από τα δύο οικόπεδα της ιδιώτη. Μία εξέλιξη για την οποία ο Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου, Ταξιάρχης Βέρρος, ισχυρίζεται ότι δεν γνώριζε (sic).

Ο πολύμορφος δυναμικός αγώνας μερίδας των κατοίκων, με την ευρύτερη υποστήριξη που λαμβάνει, έχει καταφέρει να διατηρήσει την υπόθεση στην επιφάνεια και να μην επιτρέψει να εξαφανιστεί μέσα στις δαιδαλώδεις διαδικασίες μιας διοικητικής διευθέτησης, παρά τα κάθε λογής μικροπολιτικά συμφέροντα που ορθώνονται μπροστά τους, αλλά και τις προσωπικές και πελατειακές σχέσεις που υπάρχουν, ειδικότερα σε τόσο μικρά μέρη. Η προσήλωση που συνεχίζουν οι κάτοικοι να επιδεικνύουν, δεν έχει επιτρέψει να καμφθεί η αντίστασή τους, παρόλες τις τρικλοποδιές που συνεχίζουν να τους βάζουν κρατικές και δημοτικές υπηρεσίες και φορείς. Και αυτό αντανακλάται στην καθημερινή παρουσία τους στο μπλόκο της παραλίας εδω και 3 μήνες, που έχει επιτύχει τη διακοπή των εργασιών προέγκρισης της οικοδομικής άδειας αλλά και στην ανάδειξη σειράς παρατυπιών εκ μέρους της ιδιοκτήτριας αλλά και των υπηρεσιών του δήμου, εξοπλίζοντάς τους με νέα εργαλεία.

Ο αγώνας των κατοίκων για την υπεράσπιση της παραλίας απέναντι στις βλέψεις των ¨επενδυτών” έχει ακόμα πολλά επεισόδια. Αν και ένα μέρος της τωρινής σύγκρουσης επικεντρώνεται στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των εν λόγω εκτάσεων, το πραγματικό επίδικο βρίσκεται στη σύγκρουση του κοινόχρηστου και ελευθερα προσβάσιμου χαρακτήρα μιας παραλίας απέναντι σε ιδιωτικά και κρατικά επιχειρηματικά συμφέροντα. Βρίσκεται απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψη που αντιμετωπίζει κάθε φυσικό αγαθό ως ένα ακόμα εμπόρευμα. Εκεί που κάθε μέτρο γης πρέπει να προσγράφεται σε κάποιο ιδιοκτησιακό καθεστώς, όπου μέσα από την αποτίμησή του μετατρέπεται σε ένα ακόμα προϊόν συναλλαγής και παραγωγής κέρδους στο βωμό της “ανάπτυξης”.

Έτσι, δεν μπορούμε παρά να βλέπουμε τον αγώνα των κατοίκων της Ερεσού, ως ένα ακόμα κομμάτι του αγώνα απέναντι στην κυρίαρχη αυτή αντίληψη. Κομμάτι του ίδιου αγώνα με αυτόν για τη διάσωση των βουνών τηςΧαλκιδικής ενάντια στην ανάπτυξη των ορυχείων χρυσού, των κατοίκων των Αγράφων και των κυκλαδίτικων νήσων απέναντι στην ανάπτυξη των Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων ΑΠΕ, των κατοίκων της Μεσοχώρας απέναντι στην εκτροπή του Αχελώου, κ.α. Δεν είναι άλλωστε πολλά χρόνια, από τότε που στην ίδια περιοχή οι κάτοικοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με τα σχέδια μεγάλης ιδιωτικής εταιρείας, για την εγκατάσταση ΑΠΕ Βιομηχανικής Κλίμακας, η οποία θα κατέστρεφε δια παντός τεράστιους ορεινούς όγκους της Δυτικής Λέσβου.
Μία επένδυση που εν όψιν της ηλεκτρικής διασύνδεσης του νησιού με την ηπειρωτική Ελλάδα ανασύρεται από τα επενδυτικά συρτάρια, προετοιμάζοντας μας για την επόμενη μεγάλη σύγκρουση προάσπισης του νησιού.

Ως κατοίκοι του νησιού, αισθανόμαστε την ανάγκη να στηρίξουμε και να εμπλακούμε στον αγώνα που εκτυλίσσεται για την ελευθερία της παραλίας. Γιατί θέλουμε τις παραλίες, τα δάση και τα βουνά ελεύθερα από ιδιωτικά συμφέροντα και προσβάσιμα για όλους και όλες. Γιατί ξέρουμε πως σε κάθε τέτοιο μικρό τοπικό αγώνα διακυβεύονται πολλά περισσότερα από μερικά στρέμματα γης και πως η έκβασή του έχει σημασία γιακάθε μελλοντική απόπειρα “αξιοποίησης” του φυσικού πλούτου του νησιού. Γιατί τέλος θεωρούμε την ύπαρξη της πρωτοβουλίας των κατοίκων της Ερεσού μια νίκη από μόνη της, ενάντια στις λογικές που μας θέλουν να κοιτάμε φιλήσυχα τη δουλειά μας και να αναθέτουμε τις ζωές μας σε όργανα και αρμόδιους.

Αλληλεγγύη με τον αγώνα των κατοίκων της Ερεσού.
Άμεση ακύρωση του ΦΕΚ 36 και επαναχάραξη του νέου αιγιαλού και της παραλίας.

Ενάντια στης Φύσης την Λεηλασία
Αγώνας για Γη και Ελευθερία

Κατάληψη στο Μπίνειο